René Descartes

“Cogito, ergo sum” – “Ik denk, dus ik ben”.

Bijna iedereen kent wel dit mondjevol Latijn. Maar weinig mensen weten dat Descartes deze wereldberoemde uitspraak wel eens in Franeker bedacht kan hebben. De Fransman Descartes (1596-1650) kwam al op jonge leeftijd naar Nederland en zou er meer dan twintig jaar blijven wonen, nu hier dan daar, maar vooral waar hij kon discussiëren met andere geleerden.

Meestal denken we aan Descartes als filosoof. Maar hij was minstens zo actief in het bedrijven van de exacte wetenschappen, zoals astronomie, zwaartekracht en de breking van het licht. Om die reden schreef hij zich in april 1629 in bij de Academie van Franeker, aangetrokken vooral door de faam van Adriaan Metius, hoogleraar wiskunde, landmeetkunde en astronomie. Descartes nam zijn intrek in het Sjaerdemaslot, een groot kasteel op de plek waar nu jaarlijks de PC gespeeld wordt, het Sjûkelân.

Lang zou de rusteloze geleerde overigens niet in Franeker blijven. In juni 1630 meldde hij zich als student bij de Leidse Academie.