Eind maart en begin april staan er vier publiekscolleges op het programma die nauw met elkaar samenhangen. Het centrale thema van deze colleges is de rol van de overheid in de nieuwe politieke verhoudingen.
De verkiezingen in november zorgden voor een aanzienlijke electorale verschuiving. De klassieke politieke hoofdstromingen (liberalisme, sociaaldemocratie en christendemocratie) staan behoorlijk onder druk. Dat is meteen het hoofdonderwerp van het eerste college van deze cyclus, gegeven door prof. Ruud Koole, oud-voorzitter van de PvdA en oud-senator, op 20 maart.
Hij zal met name stilstaan bij de huidige en toekomstige positie van de sociaaldemocratie. In het licht van de lopende kabinetsformatie is dat een uiterst actueel onderwerp.
De week daarop (27 maart) kunnen we luisteren naar prof. Heinrich Winter, hoogleraar Bestuurskunde. Hij stelt de indringende vraag wat het oplossend vermogen van de overheid is. De toeslagenaffaire en het fraudebeleid maken dat we daar ernstige vraagtekens bij kunnen zetten. Is het zo erg of kan de overheid volstaan met enkele reparaties?
Op 3 april spreekt prof. Bert Marseille, hoogleraar bestuurskunde en bestuursrecht, over het steeds belangrijker wordende thema van de invloed van de politiek op de rechtspraak, en omgekeerd. Zit de politicus op de stoel van de rechter? Of schuift de rechter meer en meer op in de richting van de volksvertegenwoordiger en minister?
Dat thema komt ook aan de orde in het college van prof. Michiel Scheltema, de eminence grise van wetgeving en rechtspraak. Hij zal op 10 april mede op basis van de toeslagenaffaire duidelijk maken wat de wetgever kan en mag en welke vrijheid de (hoogste) rechter wel en niet heeft.
De vier colleges vormen een eenheid. De onderwerpen die aan de orde komen zijn uiterst actueel en relevant voor opvattingen over de rol van de overheid in een politiek landschap dat ingrijpend verandert. De sprekers zijn allemaal van hoog wetenschappelijk niveau met veel ervaring op de onderwerpen waarover zij spreken. Laat u verrijken door deze serie actuele en hoogstaande publiekscolleges.
Klassieke volkspartijen zitten in de verdrukking nu rechts extreme partijen de wind in de zeilen lijken te hebben. Is er voor de sociaaldemocratie nog een ‘schitterende toekomst’, zoals oud-PvdA-voorzitter Ruud Koole zes jaar geleden voorspelde? In dit publiekscollege laat hij daarover zijn licht schijnen.
Tijdens een lezing in Leiden in 2018 voorspelde Ruud Koole een ‘schitterende toekomst’ voor de sociaaldemocratie. Zijn lezing droeg de titel ‘Tussen hoop en vrees’. Nu, zes jaar later, lijkt de vrees werkelijkheid te zijn geworden. Rechts-extreme partijen hebben de wind in de zeilen en klassieke volkspartijen zitten in de verdrukking. Of is er toch nog hoop? In deze lezing gaat Koole in op recente electorale verschuivingen tegen de achtergrond van een rijke politieke geschiedenis. Hij stelt dat moderne, waarden-geladen en hoopgevende verhalen noodzakelijk én mogelijk zijn. Op grond daarvan kunnen kiezers zich met elkaar verbinden. Mensen willen graag ergens bij horen en niet in politieke eenzaamheid belanden. Ook voor de sociaaldemocratie ligt hier een opdracht en een kans, hoe lastig soms ook.
Prof. dr. Ruud Koole
Prof. dr. Ruud Koole is emeritus-hoogleraar politieke wetenschappen aan de Universiteit Leiden. Geboren en opgegroeid in Zeeland, studeerde hij geschiedenis in Groningen en politieke wetenschappen in Parijs. Hij promoveerde in 1992 bij prof. Hans Daalder op de opkomst van de moderne kaderpartij. Naast zijn academische loopbaan bekleedde hij diverse politieke en maatschappelijke functies. Hij was voorzitter van de PvdA tussen 2001 en 2006 en interim-voorzitter in 2007. Tot vorig jaar juni zat hij acht jaar in Eerste Kamer (2011-2015 en 2019-2023). In 2021 verscheen zijn boek Twee pijlers. Het wankele evenwicht in de democratische rechtsstaat.
Het publiekscollege van 20 maart 2023 start om 20.00 uur in de collegezaal van de Academie van Franeker, Breedeplaats 1 te Franeker. Het college duurt ongeveer een uur, waarna er gelegenheid is om vragen te stellen.
Toegangskaartjes à € 10,- zijn vanaf een half uur voor aanvang verkrijgbaar bij de Botniastins. Een kaartje geeft recht op een glas fris, tapbier of huiswijn na afloop bij Café De Doelen.
