Eenzaamheid in Fryslân door dr. Truus de Witte

Eenzaamheid in Fryslân

Dr. Truus de Witte van Fries Sociaal Planburea neemt ons mee in de cijfers en in houdelijke beschouwingen van eenzaamheid in de provincie Fryslân .

Dit college is ook te zien op het YouTube kanaal van de Academie van Franeker.

Eenzaamheid is van alle tijden, van alle leeftijden, en kent vele gezichten en verhalen. De officiële definitie van eenzaamheid is dat de hoeveelheid en de aard van de contacten niet voldoen de verwachtingen van een persoon: men ervaart dus te weinig aanspraak, en/of te weinig mensen bij wie men terecht kan om het hart te luchten en bij wie men zich gewaardeerd voelt. Eenzaamheid heeft dus altijd te maken met de relatie tussen ‘ik’, ‘anderen’ en ‘omstandigheden’.

Eenzaamheid wordt gemeten door een aantal stellingen te beantwoorden, waarin het woord eenzaamheid niet voorkomt, zoals ‘er zijn mensen die me echt begrijpen’ en ‘vaak voel ik me in de steek gelaten’. De score van de antwoorden bepalen de mate van eenzaamheid. Als we zien dat 42% van de inwoners van Fryslân zich eenzaam voelt, moeten we dat percentage bekijken in déze context.

Eenzaamheid kan korter of langer duren, opgeroepen worden door omstandigheden, zoals recent zo duidelijk is geworden in de Coronatijd. Eenzaamheid kan veroorzaakt worden door sociaal onvermogen, immobiliteit, cultuurverschillen of door de last van een verzwegen geheim. Eenzaamheid kan tijdelijk zijn, bijvoorbeeld na een verhuizing, of langdurig, zoals na het overlijden van een hartsvriend(in) of partner.

De kern van eenzaamheid ligt in zin- en betekenisgeving: het ontbreken van het gevoel ertoe te doen, gehoord en gezien te worden, gewaardeerd te worden. En dat gevoel is een levensbehoefte, zoals de filosoof Martin Buber aangeeft: “Ieder mens heeft behoefte aan anderen die hem in zijn bestaan bevestigen.”