Het binnenste van de aarde beweegt. Dat is maar goed ook, want daardoor kunnen we op aarde leven. Maar soms beweegt de aardkorst óók en dat is levensgevaarlijk. Hoe werken deze processen en wat is de oorzaak van de bevingen in Groningen? Daarover vertelt prof.dr.ir. Jacob Fokkema tijdens een publiekscollege van de Academie van Franeker op 11 januari 2023.
De aarde is een bol met aan de buitenkant een korst van 30 km dik, daarbinnen een plastische mantel van 2900 km, een vloeibare buitenkern van 2200 km en helemaal binnenin een vaste kern van 1200 km. De stroming in de buitenkern zorgt voor het magnetisch veld dat ons op aarde beschermt tegen schadelijke zonnestraling. Tegelijk zorgt die stroming ook voor beweging in de lithosfeer, de aardkorst en de bovenzijde van de aardmantel. Dit tektonische proces, waar de mens geen invloed op heeft, zorgt voor vulkanen, gebergten en aardbevingen.
In Groningen is er juist een menselijke oorzaak voor aardbevingen: de gaswinning zorgt voor bewegingen in de aardkorst. Zijn de bevingen te voorspellen, is de schade te beperken en stoppen de bevingen als de gaswinning stopt? Op deze vragen gaat Jacob Fokkema in tijdens zijn publiekscollege.
Prof.dr.ir. Jacob Tjeerd Fokkema was van 2002 tot 2010 rector magnificus van de Technische Universiteit Delft. Fokkema werd geboren in Leeuwarden en is opgeleid als geofysicus. Hij werkte aan universiteiten in binnen- en buitenland en deed onder meer onderzoek naar seismische golven. Van 2010 tot 2017 was hij voorzitter van het terrein aard- en levenswetenschappen van de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Fokkema is lid van de Raad van Advies van de Academie van Franeker.
Het publiekscollege van 11 januari 2023 start om 20.00 uur in de collegezaal van de Academie van Franeker, Breedeplaats 1 te Franeker. Het college duurt ongeveer een uur, waarna er gelegenheid is om vragen te stellen.
Toegangskaartjes à € 10,- zijn vanaf een half uur voor aanvang verkrijgbaar bij de Botniastins. Een kaartje geeft recht op een glas fris, tapbier of huiswijn na afloop bij Café De Doelen.
