Bibliotheek van de Academie van Franeker

Boeken aan de ketting

II-a Bijbel

Van 1622 tot 1683 lagen de boeken van de Universiteit van Franeker aan de ketting. Om te laten zien hoe dat er vroeger uitzag, zijn in de huidige bibliotheek van de Academie van Franeker twee bijbels van de kerkvoogden van Franeker aan de ketting gelegd.

In 1622 besloot de Franeker senaat – het voltallige college van professoren – om ‘uit de academiekas 10 florijnen beschikbaar te stellen om kettingen te laten maken‘ waarmee de boeken, die in de bibliotheek zijn ingebracht uit de schenkingen van verschillende personen, veilig bewaard kunnen worden. [Jacob van Sluis. De academiebibliotheek te Franeker anno 1601. Uitgeverij Van Wijnen – Franeker, 2011]

In ‘De Academie van Vriesland’, uitgebracht in 2015 en geschreven door Jacob van Sluis, is te lezen hoe de kettingen verwijderd werden. “Er is een rekening uit oktober 1683 bewaard gebleven waarin de boekbinder Willem Nauta meldde dat hij en zijn knecht twee-en-een-halve dag zijn bezig geweest met het verwijderen van de kettingen en klampen. Een enkele maal ging dit zogeheten crappen met te veel kracht gepaard en werd de band flink beschadigd. De boeken hadden vanwege de kettingen altijd met de rug naar binnen op de planken gestaan, waardoor de kettingen buiten aan de voorzijde van de kast konden blijven hangen. Na het verwijderen van de kettingen, konden de boeken met de rug naar voren worden geplaatst en werden rugschildjes met titelvermelding aangebracht.”